Wat zijn pneumokokken?
Pneumokokken zijn bacteriën die bij hoesten of niezen van mens op mens worden doorgegeven via uitgeademde druppeltjes. Ze kunnen infecties veroorzaken van de longen (longontsteking of pneumonie) en de hersenvliezen (meningitis). Longontstekingen die door pneumokokken veroorzaakt worden, kunnen vooral bij 65-plussers ernstig verlopen. Bij een op vier personen kunnen grote aantallen pneumokokken in
de bloedbaan terechtkomen. Dan ontstaat een levensgevaarlijke bloedvergiftiging of sepsis. Deze invasieve infecties zijn in vier op tien gevallen dodelijk. Ook hersenvliesontsteking of meningitis veroorzaakt door pneumokokken verloopt ernstiger bij ouderen. Acht op tien bejaarden die pneumokkenmeningitis krijgt, sterft eraan. Mensen die de ziekte doormaakten, houden er letsels (o.a. doofheid) aan over.
Hoe werkt het pneumokokkenvaccin?
Het vaccin leert het lichaam hoe het antistoffen moet maken tegen de pneumokokkenbacteriën. Bij een pneumokokkeninfectie kan het lichaam dan sneller beschermende antistoffen aanmaken en stijgt de kans om te genezen. Het vaccin biedt bij gezonde 65-plussers in de helft van de gevallen bescherming tegen invasieve infecties (met bloedvergiftiging) door pneumokokken. Het vaccin beschermt niet tegen andere longontstekingen. Bij gezonde volwassenen blijven deze antistoffen vijf jaar aanwezig. De vaccinatie moet dus om de vijf jaar her- haald worden.
Wie laat zich best vaccineren?
De vaccinatie wordt aangeraden bij personen die een groot risico lopen op een bloedvergiftiging door pneumo- kokken:
- volwassenen bij wie de milt werd verwijderd
- volwassenen van wie de milt niet meer werkt
- volwassenen met een lek van het cerebrospinaal vocht
- volwassenen met een cochleair implant
- volwassenen die lijden aan sikkelcelanemie
- volwassenen die lijden aan hemoglobinepathologie
- volwassenen met een verstoorde immuniteit (door hiv, bloedkankers of medicatie)
Vaccinatie wordt overwogen bij personen die ouder zijn dan 50 jaar en lijden aan een hartziekte, longziekte, lever- ziekte of nierziekte. Bij rokers of mensen die te veel drinken, is het risico op bloedvergiftiging verhoogd en kan men vaccinatie overwegen. Bij gezonde 65-plussers kan men vaccinatie bespreken.
Welke vaccins zijn beschikbaar?
In België zijn momenteel twee vaccins beschikbaar: Pneumovax 23® (€31,93) en Prevenar 13® (€74,55). Beide worden niet terugbetaald bij volwassenen. Welk vaccin of welke combinatie hiervan aangewezen is, hangt af van uw risicoprofiel. Uw huisarts bespreekt dit met u.
Het pneumokokkenvaccin kent weinig ernstige risico’s. Lichte pijn of verharding zijn mogelijk op de plaats van de inspuiting. U kunt zich wat koortsig en moe voelen en/of spier- en gewrichtspijn ervaren. Dit gaat spontaan over na enkele dagen.
Recente reacties